Carte blanche voor verkoop woning na echtscheiding
Annotatie bij Gerechtshof ’s-Gravenhage 4 december 2012, JIN 2013, afl. 3, nr. 46.
ECLI:NL:GHSGR:2012:BZ0421
NOOT mr. G.H.J. Spee
- De crisis op de woningmarkt heeft grote gevolgen voor stellen die uit elkaar gaan. Het lukt vaak niet om de eigen woning binnen afzienbare tijd te verkopen. Ook de overname van de woning door één van partijen, is steeds minder vaak een optie. Door de gewijzigde regelgeving is het in de afgelopen jaren namelijk moeilijker geworden om de financiering van een woning rond te krijgen. De banken zijn terughoudend geworden met het verstrekken van hypotheken. Stellen blijven hierdoor –ongewild- tot in lengte der jaren tot elkaar veroordeeld.
- Ook in deze zaak lukte het partijen niet de (eigendoms-)banden te verbreken.
Hoewel de vrouw de lasten van de woning kon betalen, kreeg zij geen toestemming van de bank voor de overname van de woning en de daarbij behorende hypotheek.
Met name voor de man was dit frustrerend. De man bleef hoofdelijk schuldenaar van de hypotheek, terwijl hij geen genot meer had van de woning. Zolang die aansprakelijkheid op hem bleef rusten, zou hij niet zelfstandig een hypotheek voor een andere woning kunnen afsluiten. Daarbij werd hij ook nog eens geconfronteerd met fiscale gevolgen. Een belangrijk gevolg is onder meer dat het aandeel van de man in de eigen woning voor hem naar box 3 verhuisde. - Kennelijk waren partijen in de overeenkomst die zij in 2006 sloten niet overeengekomen dat de vrouw een gebruiksvergoeding voor de woning verschuldigd was.
De druiven waren hierdoor extra zuur voor de man. Al jarenlang geen genot van de woning die nog steeds voor de helft zijn eigendom was, terwijl daar geen enkele vergoeding tegenover stond. Overigens had de man hier ook achteraf – zelfs nog in deze procedure- om kunnen verzoeken. - Het is begrijpelijk dat de man een einde wilde maken aan deze situatie. Het lag dan ook voor de hand dat hij deze weg bewandelde en de rechter verzocht om een machtiging tot het te gelde maken van de woning. Het hof zag hiervoor voldoende gewichtige redenen. Het woonbelang van de vrouw en haar gezin wordt daarbij ondergeschikt geacht aan het belang van de man dat na zoveel jaren de financiële en de eigendomsbanden tussen partijen worden verbroken. Het hof betrekt daarbij dat de vrouw er na al die jaren niet in is geslaagd de hypothecaire lening over te nemen en niet heeft aangetoond de woning gefinancierd te krijgen op zodanige wijze dat de man uit zijn hoofdelijkheid wordt ontslagen.
De vraag die blijft is natuurlijk of men snel resultaat kan boeken met een machtiging te gelde maken. Feit is dat er nog steeds een koper moet worden gevonden en dat is in de huidige woningmarkt geen eenvoudige opgaaf.
Het hof heeft een de man evenwel ‘carte blanche’ gegeven door hem te machtigen ‘om alles te doen wat noodzakelijk is voor de verkoop van de onroerende zaak’. De praktijk leert dat dit ook anders kan. Aan de machtiging worden soms voorwaarden verbonden, zoals de voorwaarde dat de woning niet beneden een bepaalde prijs mag worden verkocht. Hier is dat niet gebeurd, waardoor de kansen van de man om de banden met zijn ex te verbreken aanzienlijk worden vergroot. Dat lijkt alleszins redelijk.